Αστρονομία και περιβαλλοντική εκπαίδευση

Η Αστρονομία διδάσκεται στη δευτεροβάθμια εκπαίδευση ως μάθημα επιλογής για τους μαθητές της Β’ Λυκείου. Με τη διδασκαλία του μαθήματος επιδιώκεται (ΥΠΕΠΘ, 2002):

• Να γνωρίσουν οι μαθητές τα φαινόμενα που μελετά η Αστρονομία.
• Να γνωρίσουν τις μεθόδους επιστημονικής παρατήρησης και αξιολόγησης των αστρονομικών παρατηρήσεων.
• Να ασκηθούν σε απλές αστρονομικές παρατηρήσεις.
• Να ενδιαφερθούν για την επιστημονική έρευνα στην Αστρονομία και να κατανοήσουν την αλληλεπίδρασή της με την Τεχνολογία προς την κατεύθυνση της βελτίωσης των συνθηκών της ζωής και του πολιτισμού μας.
• Να ευαισθητοποιηθούν σε θέματα προστασίας του περιβάλλοντος και γενικότερα οικολογικού περιεχομένου.

Η διδασκαλία της Αστρονομίας ως μάθημα επιλογής, και μάλιστα στο Λύκειο, έχει ως συνέπεια ένα μικρό μόνο ποσοστό των Ελλήνων μαθητών να έχει την ευκαιρία να διδαχθεί τις βασικές αρχές της επιστήμης. Χάνεται έτσι μια ευκαιρία να προσεγγίσουμε τη διδασκαλία των Φυσικών Επιστημών με τρόπο πρωτότυπο και δημιουργικό. Πράγματι, σύμφωνα με έρευνα που πραγματοποιήθηκε από ερευνητές και υπεύθυνους σχεδιασμού εκπαίδευσης στη Μεγάλη Βρετανία, το διάστημα ασκεί «άμεση και θετική επίδραση στις επιλογές σπουδών και επαγγέλματος» και αυξάνει την ενεργοποίηση των μαθητών στις φυσικές επιστήμες, ανεξάρτητα από φύλο, ηλικία, ικανότητα ή πολιτιστικό επίπεδο (Spencer & Hulbert G, 2006).

Ένας τρόπος να προσφέρουμε στους μαθητές, τόσο του Γυμνασίου όσο και του Λυκείου, τη δυνατότητα να ασχοληθούν με την Αστρονομία, παρέχεται μέσα από Προγράμματα Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης. Σύμφωνα με  το Ν.1892/90 και τις αντίστοιχες Εγκυκλίους (Παιδαγωγικό Ινστιτούτο, χ.χ.), η Περιβαλλοντική Εκπαίδευση αποτελεί τμήμα των προγραμμάτων των σχολείων της Πρωτοβάθμιας και Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης. Στο πλαίσιο της  Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης τα Προγράμματα Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης υλοποιούνται εθελοντικά τόσο εκ μέρους των εκπαιδευτικών όσο και των μαθητών σε ώρες εκτός ωρολογίου προγράμματος. Σκοπός της Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης είναι να συνειδητοποιήσουν οι μαθητές τη σχέση του ανθρώπου με το φυσικό και κοινωνικό περιβάλλον του, να ευαισθητοποιηθούν για τα προβλήματα που συνδέονται με αυτό και να δραστηριοποιηθούν με ειδικά προγράμματα, ώστε να συμβάλουν στη γενικότερη προσπάθεια αντιμετώπισής τους. Ως εκπαιδευτική διαδικασία/δραστηριότητα οδηγεί στη διασαφήνιση εννοιών, την αναγνώριση αξιών, την ανάπτυξη/καλλιέργεια ψυχοκινητικών δεξιοτήτων και στάσεων που είναι απαραίτητες στη διαδικασία λήψης αποφάσεων και στη διαμόρφωση κώδικα συμπεριφοράς γύρω από τα προβλήματα που αφορούν στην ποιότητα  του περιβάλλοντος σε ατομικό και στη συνέχεια σε ομαδικό/κοινωνικό επίπεδο.

Το πλαίσιο της Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης διατυπώνεται, σύμφωνα με τα παραπάνω, αρκετά γενικά και δημιουργεί ίσως την ψευδή εντύπωση ότι τα αντίστοιχα προγράμματα πρέπει να έχουν ως αντικείμενο  διαπραγμάτευσης μόνο περιβαλλοντολογικά προβλήματα. Κατά συνέπεια φαίνεται να μην υπάρχει χώρος για υλοποίηση προγραμμάτων Αστρονομίας μέσα στο συγκεκριμένο πλαίσιο. Τα επιχειρήματα ωστόσο υπέρ της  περιβαλλοντικής φύσης της επιστήμης της Αστρονομίας είναι πολλά (Σπύρου, 2004), και παρά τις κατά τόπους δυσκολίες έγκρισης των υποβαλλομένων προγραμμάτων, τελικά τα σχετικά προγράμματα προκρίνονται και  υλοποιούνται.

Πιερράτος Θεόδωρος , Φυσικός (MSc)
Εκπαιδευτικός Β/θμιας Εκπ/σης
pierratos@sch.gr

 

Κάντε το πρώτο σχόλιο

Υποβολή απάντησης